ABD’nin Ticaret Görüşmeleri Sırasında Piyasalarda Belirsizlikler Arttı

Dünya genelinde enflasyon ve durgunluk tehdidi devam ederken, ABD’nin bazı ülkelerle yaptığı ticaret müzakerelerine rağmen, ana ticaret ortaklarına uygulanan gümrük tarifelerinin etkileri üzerine belirsizlikler, piyasalarda fiyatlamayı zorlaştırıyor.

Eski Başkan Trump, tarife mektuplarında belirtilen gümrük vergisi oranlarının 1 Ağustos’tan itibaren yürürlüğe gireceğini ve bu sürecin uzatılmayacağını dikkat çekerek, risk algısını artırıyor. Bakır ithalatına yüzde 50 tarife getireceklerini belirtmeleri mevcut riski daha da derinleştirdi. Ayrıca, Trump’ın çipler üzerine de yeni tarifeleri yakın bir zamanda açıklayacağı bildirildi.

Açıklamaların ardından bakır fiyatları uluslararası piyasalarda 5.81 dolara yükselerek tarihî bir zirveye ulaştı; ancak bu seviyeyi koruyamayan bakırın fiyatı şu anda 5.60 dolarda dengelenmiş durumda.

Analistler, bakırın birçok sektörde ara mal olarak kritik bir öneme sahip olduğunu belirterek, dünya genelindeki enflasyon mücadelesinin bakır fiyatlarının artışından olumsuz etkilenebileceğini vurguladı. Ayrıca, Trump BRICS ülkelerinin yüzde 10 ek gümrük vergisi ödeyeceğini açıkladı ve bu ülkelere yönelik yeni tarifelerin de yakın zamanda duyurulacağını bildirdi. Trump, BRICS’in “Doları yok etmeye çalıştığını” ifade ederek bu duruma izin vermeyeceğini belirtti.

Bu gelişmeler ışığında, Federal Açık Piyasa Komitesi’nin (FOMC) bugün yayımlayacağı toplantı tutanakları yatırımcıların dikkatini üzerine çekiyor. Tutanaklarda, Bankanın önümüzdeki dönem için alacağı kararlara dair ipuçları aranacak.

Veri odaklı bir yaklaşım sergileyeceğini duyuran Fed, iş gücü piyasasında geçen hafta açıklanan verilerle istikrarını sürdürdüğünü gösterdi. Bu durum, Bankanın bu ay faiz indirimine gitme ihtimalini büyük ölçüde ortadan kaldırdı; ancak yıl sonuna kadar 50 baz puanlık bir faiz indirimi olabileceği düşünülüyor.

Öte yandan, ABD Başkanı Trump, Fed Başkanı Jerome Powell’a yönelik eleştirilerini sürdürüyor. Trump, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, tarifelerin enflasyon üzerinde etkili olmadığını ve ithalat fiyatlarının düştüğünü belirterek “Faiz oranlarını düşür Jerome, şimdi tam zamanı.” ifadelerine yer verdi.

Makroekonomik veriler açısından, ABD’de tüketicilerin kısa vadeli enflasyon beklentisi, haziranda 0.2 puan düşerek yüzde 3 seviyesine geriledi. Kısa ve orta vadeli enflasyona dair belirsizlikler azalırken, uzun vadeli enflasyon tahminleri ise değişmedi.

Ülkede tüketici kredileri mayıs ayında 5.1 milyar dolarla beklentilerin altında bir artış gösterdi.

Tüm bu gelişmeler neticesinde, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi dün yüzde 4,41 seviyesine çıkarak üst üste altıncı işlem gününde de yükseldi. Bugün itibarıyla ABD 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,42 seviyesinde işlem görmekte. Dolar endeksi son 5 işlem gününde kazanç sağlamaya devam ederek şu anda yüzde 0,1 artışla 97,7 seviyesinde seyrediyor.

Doların güç kazanması ve artan tahvil faizi, alternatif bir yatırım aracı olan altının ons fiyatında baskı oluşturdu. Fiyatlar üç gün üst üste düşüş kaydetmiş durumda ve şu an 3,296 dolardan işlem görmekte.

Brent petrolün varil fiyatı ise dengeli bir şekilde 69,6 dolarda işlem görüyor. New York Borsası’nda dün S&P 500 endeksi yüzde 0,07, Dow Jones endeksi ise yüzde 0,37 değer kaybetti, Nasdaq endeksi ise sabit seyretti. ABD borsa endeksleri yeni güne düşüşle başladı.

Avrupa borsalarında dün pozitif bir eğilim gözlemlenirken, ABD ile gümrük tarifeleri üzerine bir anlaşma olabileceğine dair beklentiler artmış durumda.

Trump dün yaptığı açıklamada, Avrupa Birliği’ne (AB) tarife mektubunu göndermelerine sadece iki gün kaldığını belirtirken, mektupların bir ticaret anlaşması niteliğinde olduğunu vurguladı.

AB Komisyonu sözcüsü Olof Gill, anlaşma sürecinde çalışmaların devam ettiğini vurgulayarak, “Bu noktada AB ile ABD arasındaki siyasi ve teknik düzeyde temaslar sürmektedir.” ifadelerini kullandı. Görüşmelerin olumlu ilerlediğinin altını çizen Gill, ABD ile anlaşma hedefinin 9 Temmuz’a kadar tamamlanmasını hedeflediklerini aktardı. Ayrıca, AB üyeleri, Bulgaristan’ın 1 Ocak 2026’da avro para birimine geçişini onayladı.

Dün İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,54, Almanya DAX 40 yüzde 0,55, İtalya FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,67 ve Fransa CAC 40 endeksi yüzde 0,56 değer kazandı. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar da yeni güne yukarı yönlü başladı.

Asya piyasalarında, Hong Kong dışındaki borsalarda alış ağırlıklı bir seyir izleniyor. Çin’de Haziranda Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yıllık yüzde 0,1 artış gösterdi; bu durum düşüş beklentilerini boşa çıkarırken, Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) aynı dönemde yüzde 3,6 oranında azaldı.

Çin’in TÜFE verilerinin beklenenden yüksek gelmesi, ÜFE’nin ise daha fazla düşmesi deflasyonist baskıları artırıyor. Ancak, bu verilerin ardından Çin hükümetinin ekonomiyi destekleyici daha fazla teşvik uygulayabileceği beklentileri piyasalarda risk iştahını artırdı.

Ayrıca, bölgede Trump’ın bakır ve ilaç ithalatıyla ilgili yeni gümrük tarifelerine dair gelişmeler de takip ediliyor.

Bu gelişmelerle birlikte, Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,2, Güney Kore’de Kospi yüzde 0,6 ve Çin’in Şanghay bileşik endeksi ise yüzde 0,3 oranında artış yaşadı. Ancak Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,8 değer kaybetti.

Dün satış ağırlıklı bir seyrin izlendiği Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 1,08 değer kaybıyla 9.998,20 puanda kapattı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı ağustos vadeli kontrat, akşam seansında normal seans kapanışının yüzde 0,15 üzerinde 11.781,00 puandan işlem gördü.

Dolar/TL, dün yüzde 0,2 artışla 40,0450’den kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında yatay seyirle 40,0460’tan işlem görmektedir.

Analistler, yurt içinde veri takviminin sakin olacağını, fakat yurt dışında FOMC toplantı tutanakları, mortgage başvuruları ve toptan eşya stoklarının takip edileceğini kaydediyorlar. Teknik açıdan, BIST 100 endeksinin 9.900 ve 9.800 seviyelerini destek, 10.100 ve 10.200 puanlarını direnç noktaları olarak değerlendirdiklerini belirtiyorlar.

09.00 Japonya, haziran ayı yıllık makine siparişleri

14.00 ABD, haftalık mortgage başvuruları

17.00 ABD, mayıs ayı toptan eşya stokları

21.00 ABD, FOMC toplantı tutanakları