Yeniden Refah Partisi Genel Başkan Vekili Doğan Aydal: Doğalgaz Krizi Kaçınılmaz

Yeniden Refah Partisi Genel Başkan Vekili Doğan Aydal, “Bir kriz anında doğalgaz depolarımızın ülke ihtiyaçlarını bir aylık bile karşılamayacağı ortadadır” iddiasını ileri sürdü. Aydal yetkililere, “Daha fazla riske girmeden Rusya ve İran ile yeni uzun vadeli doğalgaz alım anlaşmaları yapılması gerekmektedir. Aksi halde vatandaşlarımızın kışın ödeyecekleri doğalgaz faturaları beklediklerinin çok üstünde olacaktır” diye seslendi.

Yeniden Refah Partisi Genel Başkan Vekili Aydal, yaptığı yazılı açıklamada, Türkiye’de 850’den fazla yerleşim biriminde 62 milyon kişinin doğalgaz kullandığını belirterek, “Rusya, Ukrayna üzerinden Avrupa Birliği üyelerine gönderdiği doğalgazı yılbaşının ilk günü kesti. Rusya, Avrupa’yı sıkıştırmak için 2006 ve 2009’da da doğalgazı kesmiş, AB’ye karşı bir çeşit ekonomik silah gibi kullanmıştı. Ancak bu sefer Ukrayna, transit geçiş anlaşmasını, Rusya’nın anlaşmayı yenileme talebine rağmen uzatmak istememiş, gaz geçişini durdurmuştu. Ukrayna’nın yol açtığı bu duruma rağmen, Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, sanki Rusya suçluymuş gibi Rusya’yı AB’ye şantaj yapmakla suçlamıştır” dedi. Aydal, şunları kaydetti:

• “AB yetkilileri, önceki tecrübeler ışığı altında tedbirli olduklarını belirtseler de, bu kış onlar için de zor geçecektir. Yıllık 600 milyar metreküp gaz tüketen AB’nin gaz ihtiyacının yüzde 40 kadarı Rusya’dan karşılanmaktadır. AB ülkeleri gaz açıklarını SPOT piyasa adı verilen LNG yüklü tankerlerden karşılama mecburiyetinde kalacaklar ve SPOT piyasadaki doğalgaz satış fiyatları tabii olarak yükselecektir.  Bu durum, gaz ihtiyacının yüzde 33,61 kadarını SPOT piyasadan karşılayan Türkiye’yi doğrudan etkileyecek ve  fiyatlar yükselecektir.

“Türkiye doğal gaz zengini bir ülke değildir”

Türkiye, sanayinin tüketimine bağlı olarak yıllık 50-60 milyar metreküp arasında doğalgaz kullanmaktadır. Nijerya ve Cezayir ile olan LNG alım anlaşmalarımız bitmiştir. Rusya ile boru hatları üzerinden aldığımız uzun süreli doğalgaz anlaşmanın ilki bitmiş, ikincisi bu yıl bitecektir. İran ile yaptığımız yıllık on milyar metreküplük anlaşma ise 2026 Haziran ayında bitecektir. Rusya ile imzalanan yeni bir anlaşma yoktur. ABD baskısıyla İran doğalgaz anlaşmamızın uzatılıp uzatılmayacağı belli değildir. ‘Türk akım’ adı verilmesine rağmen gerçekte Rusya’nın malı olan boru hattından ise biz sadece 5,75 milyar metreküp gaz almaktayız.

Türkiye doğal gaz zengini bir ülke değildir. İhtiyaç duyduğu doğal gazı çeşitli ülkelerden temin etmektedir. Doğal gaz ithalatında 24 Haziran 2024 itibariyle, birinci sırada yüzde 42,27 payla Rusya yer alırken bu ülkeyi yüzde 20,32’yle Azerbaycan, yüzde 11,86’yla Cezayir, yüzde 10,71’le İran ve yüzde 7,95’le ABD izledi.

“Hükümetin bazı bilgileri halkımızdan sakladığı çok açık görülmektedir”

Hatırlanacağı üzere Karadeniz gaz sahamızda yapılan keşif ve Filyos limanına yapılan boru hatları sonrasında günlük gaz üretiminin 10 milyon metreküp olacağı (yıllık 3,5 milyar metreküp) ifade edilmişti. Çeşitli arızalar ve borulara kum kaçması sebebiyle başlangıçta üretimin 2,7 milyon metreküp olduğu, gelecekte günlük beş milyon metreküpe çıkaracakları söylenmektedir. Sadece 2,7 milyon metreküp günlük üretim doğru olsa bile, Sakarya havzasından yıllık 985 milyon metreküp üretim yapmış olmalıydık. İç üretimimiz, EPDK’nın 16.06.2024 tarihli raporuna göre 807 milyon metreküptür. Bu rakam, Zonguldak (Sakarya gaz sahası), Tekirdağ, Kırklareli, Düzce ve İstanbul’daki gaz havzaları dahil olmak üzere Türkiye’de üretilen toplam gaz miktarıdır. Ancak bu rakam Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı sitesindeki rakamlarla örtüşmemektedir.

Hükümetin bazı bilgileri halkımızdan sakladığı görülmektedir. Sakarya sahasında yapılan doğalgaz üretimi ve boru hatları ile karaya taşıma düzeneği iyi planlanmamıştır. Doğal gaz depolama alanlarımız Tuz Gölü ve Silivri’dedir. Toplam 4.4 milyar metreküplük hacimlerin arttırılma projeleri yapılmıştır. Ancak hali hazırdaki durum, bir sıkıntı anında yıllık tüketimimize göre ancak yüzde 7,3-8,8 kadarını karşılayabilecektir. Bir kriz anında doğalgaz depolarımızın ülke ihtiyaçlarını bir aylık bile karşılamayacağı ortadadır. Geçen yıl, İran’ın kısa süreli doğalgaz akışını kesmesi sonucu bu durum çok net olarak görülmüş, ihracat kayıpları yaşanmıştır.

“Ülkemizin yapması gereken en önemli çalışmalardan biri de bor füzyonu çalışmasıdır”

AB, Ukrayna’yı desteklemek amacıyla Rusya’ya tavır koyup doğalgaz ithalatını çok azaltırsa bu durum bir ölçüde Türkiye’ye yarayabilir. Daha fazla riske girmeden Rusya ve İran ile yeni uzun vadeli doğalgaz alım anlaşmaları yapılması gerekmektedir. Aksi halde vatandaşlarımızın kışın ödeyecekleri doğalgaz faturaları beklediklerinin çok üstünde olacaktır. Ülkemizin yapması gereken en önemli çalışmalardan biri de bor füzyonu çalışmasıdır. Partimiz ARGE Başkanlığının da çok önem verdiği bu çalışma tamamlanabilirse ülkemizin enerji probleminin kalmayacağını birlikte göreceğiz.” (ANKA)